ÌÈÍÈÉ ÕÎÁÁÈ – ÃÀÐÛÍ ¯ÑÝÃÒÝÉ ÍÎÌ
Õ¿í á¿õýíä öóãëóóëãà áàéäàã áîëîëòîé. Ò¿¿íèéãýý ººðºº ìýäýõ, áàñ ýñ ìýäýõ íü áèé. Ìýäýõ ãýäýã íü ººðèéí ñîíèðõëîî ýðòíýýñ òàíèí ìýäýæ ò¿¿íèéõýý äàãóó ÿìàð íýãýí ç¿éëèéã øèìòýí öóãëóóëàõûã õýëíý. Ýñ ìýäýõ ãýäýã íü íýã ë ìýäýõýä íýãýí òºðëèéí öóãëóóëãàòàé áîëñíûã õýëæ áîëîõ áàéõ. Òóõàéëáàë ìèíèé áèå ãàðûí ¿ñýãòýé áýëãèéí íîìûã öóãëóóëúÿ ãýæ ýðòíýýñ áîäîæ ñýäýýã¿é áîëîâ÷ íýã ë ìýäýõýä òèéì öóëãóóëãàòàé áîë÷èõñîí áàéñàí.
Ò¿¿íäýý áè õàéðòàé. Ó÷èð íü íýãä, òýð íîìóóäûã õýí íýãýí äîòíî ñàéõàí ñýòãýëýýð íàäàä ãàðûí ¿ñãýý çóðæ áýëýãëýñýí. Õî¸ðò, òýð íîìíóóä äýýð áè÷ñýí ¿ãñ ¿íýõýýð ÷èí ñýòãýëèéí òàìãà áàéäàã. Íîìîî áýëýãëýæ áàéãàà õ¿í òóõàéí àãøèíä áîäîãäñîí ç¿éëýý ë áè÷äýã. Òèéìýýñ òýíä ýëäýâ çîõèîìîë, õóäàë õóóðìàã þì áàéäàãã¿é. Ãóðàâò, ãàðûí ¿ñýãòýé ýäãýýð íîìóóä ÿìàð íýãýí òýìäýãëýëò ¿éë ÿâäàë, îíöãîé ó÷ðàëûí îí öàãèéí ãýð÷ áîëîí ¿ëäñýí áàéäàã.
Ìèíèé ýíý õîááèéã ýõë¿¿ëñýí õ¿í áîë óðàí á¿òýýëèéí “Ãàë” íýãäëèéí îþóí ñàíààíû óäèðäàã÷, ÿðóó íàéðàã÷, õ¿íèé èõ ýì÷ Äàãâàäîðæèéí Öîãò áàéñàí þì. Òýð ìààíü òýðòýý 1975 îíä íàäàä Ãåîðãèé Ëîìèäçåãèéí “Íðàâñòâåííûå èñòîêè ïîäâèãà” /Ñîâåòñêàÿ ëèòåðàòyðà è âåäòêàÿ îòå÷åñòâåííàÿ âîéíà/ Ì.,1975 íîìûã äóðñãàõäàà “Õ¿ðëýýäýý. Áàãø Íÿ-ãèéí äóðñãàëä. “Ä. Íàöàãäîðæèéí òýìäãèéí áîëçîë õàíãààðàé” ãýæ áè÷ñýí áàéäàã. “Áàãø Íÿ” ãýäýã íü òºðèéí øàãíàëò íýðò ÿðóó íàéðàã÷ Íÿìáóóãèéí Íÿìäîðæ áºãººä òýð ¿åä áèäíèé çàëóóñò øèíý íîìûí ìýäýýëýë ºãäºã õàìãèéí îéðûã ñóâàã ìààíü áàéñàí þì. Íàäàä çîðèóëæ ãàðûí ¿ñýã çóðæ äóðñãàñàí àíõíû ýíý íîìîîñ õîéø ãó÷ ãàðóé æèë ºíãºð÷ýý. Õàðàìñàëòàé íü ýíý çàâñàð îëîí àðâàí ãàðûí ¿ñýã á¿õèé äóðñãàëûí íîì ¿ðýãäýæ, àëäàãäñàí íü ìýäýýæ áîëîâ÷ îäîî íàäàä õàäãàëàãäàí ¿ëäñýí íîìîî îí öàãèéí äàðààëàëä îðóóëàí õè÷ýýíã¿éëýí õàäãàëñàí íü ìèíèé íîìûí ñàíãèéí õàìãèéí íàíäèí õýñýã áîëæ õóâèðñàí þì.
Ìèíèé íàéç, Ìîíãîë Óëñûí Ñî¸ëûí ãàâüÿàò ç¿òãýëòýí, íýðò ÿðóó íàéðàã÷ Ãîìáîæàâûí Ìýíä-Îî¸î íàäàä õàìãèéí îëîí íîìûã õàìãèéí ñàéõàí ¿ãèéí õàìò áýëýãëýñýí þì. Áàñ ìèíèé áàãø, Àðäûí óðàí çîõèîë÷ Áàâóóãèéí Ëõàãâàñ¿ðýí Á. Àëïåðñèéí “Òåàòðàëüíûå î÷åðêè â äâóõ òîìàõ” /Ì.,1977/ õýìýýõ øàð õàâòàñòàé ñàéõàí íîìûí áýëýãëýõäýý “Õ¿ðýëáààòàðòàà Á. Ëõàãâàñ¿ðýíãýýñ. ×è áàéõ ãýâýë øèëäýã íü áàé. 1978.V.6” ãýæ áè÷ñýí þì. Ýíý ãàéõàìøèãò øèäýò ¿ãñ ìèíèé àìüäðàë, óðàí á¿òýýëèéí õºòº÷ áîëñîí þì. Òèéìýýñ ýíý ¿ãýýð ãàð÷èãëàæ íîìä áè÷ñýí äóðñãàëûí ¿ãèéã ººðòºº ýìõòãýí, ñýòãýëäýý òýýí ÿâäàã áîëñîí áèëýý.
Õ¿í á¿õýíä öóãëóóëãà áàéäàã áîëîëòîé. Ò¿¿íèéãýý ººðºº ìýäýõ, áàñ ýñ ìýäýõ íü áèé. Ìýäýõ ãýäýã íü ººðèéí ñîíèðõëîî ýðòíýýñ òàíèí ìýäýæ ò¿¿íèéõýý äàãóó ÿìàð íýãýí ç¿éëèéã øèìòýí öóãëóóëàõûã õýëíý. Ýñ ìýäýõ ãýäýã íü íýã ë ìýäýõýä íýãýí òºðëèéí öóãëóóëãàòàé áîëñíûã õýëæ áîëîõ áàéõ. Òóõàéëáàë ìèíèé áèå ãàðûí ¿ñýãòýé áýëãèéí íîìûã öóãëóóëúÿ ãýæ ýðòíýýñ áîäîæ ñýäýýã¿é áîëîâ÷ íýã ë ìýäýõýä òèéì öóëãóóëãàòàé áîë÷èõñîí áàéñàí.
Ò¿¿íäýý áè õàéðòàé. Ó÷èð íü íýãä, òýð íîìóóäûã õýí íýãýí äîòíî ñàéõàí ñýòãýëýýð íàäàä ãàðûí ¿ñãýý çóðæ áýëýãëýñýí. Õî¸ðò, òýð íîìíóóä äýýð áè÷ñýí ¿ãñ ¿íýõýýð ÷èí ñýòãýëèéí òàìãà áàéäàã. Íîìîî áýëýãëýæ áàéãàà õ¿í òóõàéí àãøèíä áîäîãäñîí ç¿éëýý ë áè÷äýã. Òèéìýýñ òýíä ýëäýâ çîõèîìîë, õóäàë õóóðìàã þì áàéäàãã¿é. Ãóðàâò, ãàðûí ¿ñýãòýé ýäãýýð íîìóóä ÿìàð íýãýí òýìäýãëýëò ¿éë ÿâäàë, îíöãîé ó÷ðàëûí îí öàãèéí ãýð÷ áîëîí ¿ëäñýí áàéäàã.
Ìèíèé ýíý õîááèéã ýõë¿¿ëñýí õ¿í áîë óðàí á¿òýýëèéí “Ãàë” íýãäëèéí îþóí ñàíààíû óäèðäàã÷, ÿðóó íàéðàã÷, õ¿íèé èõ ýì÷ Äàãâàäîðæèéí Öîãò áàéñàí þì. Òýð ìààíü òýðòýý 1975 îíä íàäàä Ãåîðãèé Ëîìèäçåãèéí “Íðàâñòâåííûå èñòîêè ïîäâèãà” /Ñîâåòñêàÿ ëèòåðàòyðà è âåäòêàÿ îòå÷åñòâåííàÿ âîéíà/ Ì.,1975 íîìûã äóðñãàõäàà “Õ¿ðëýýäýý. Áàãø Íÿ-ãèéí äóðñãàëä. “Ä. Íàöàãäîðæèéí òýìäãèéí áîëçîë õàíãààðàé” ãýæ áè÷ñýí áàéäàã. “Áàãø Íÿ” ãýäýã íü òºðèéí øàãíàëò íýðò ÿðóó íàéðàã÷ Íÿìáóóãèéí Íÿìäîðæ áºãººä òýð ¿åä áèäíèé çàëóóñò øèíý íîìûí ìýäýýëýë ºãäºã õàìãèéí îéðûã ñóâàã ìààíü áàéñàí þì. Íàäàä çîðèóëæ ãàðûí ¿ñýã çóðæ äóðñãàñàí àíõíû ýíý íîìîîñ õîéø ãó÷ ãàðóé æèë ºíãºð÷ýý. Õàðàìñàëòàé íü ýíý çàâñàð îëîí àðâàí ãàðûí ¿ñýã á¿õèé äóðñãàëûí íîì ¿ðýãäýæ, àëäàãäñàí íü ìýäýýæ áîëîâ÷ îäîî íàäàä õàäãàëàãäàí ¿ëäñýí íîìîî îí öàãèéí äàðààëàëä îðóóëàí õè÷ýýíã¿éëýí õàäãàëñàí íü ìèíèé íîìûí ñàíãèéí õàìãèéí íàíäèí õýñýã áîëæ õóâèðñàí þì.
Ìèíèé íàéç, Ìîíãîë Óëñûí Ñî¸ëûí ãàâüÿàò ç¿òãýëòýí, íýðò ÿðóó íàéðàã÷ Ãîìáîæàâûí Ìýíä-Îî¸î íàäàä õàìãèéí îëîí íîìûã õàìãèéí ñàéõàí ¿ãèéí õàìò áýëýãëýñýí þì. Áàñ ìèíèé áàãø, Àðäûí óðàí çîõèîë÷ Áàâóóãèéí Ëõàãâàñ¿ðýí Á. Àëïåðñèéí “Òåàòðàëüíûå î÷åðêè â äâóõ òîìàõ” /Ì.,1977/ õýìýýõ øàð õàâòàñòàé ñàéõàí íîìûí áýëýãëýõäýý “Õ¿ðýëáààòàðòàà Á. Ëõàãâàñ¿ðýíãýýñ. ×è áàéõ ãýâýë øèëäýã íü áàé. 1978.V.6” ãýæ áè÷ñýí þì. Ýíý ãàéõàìøèãò øèäýò ¿ãñ ìèíèé àìüäðàë, óðàí á¿òýýëèéí õºòº÷ áîëñîí þì. Òèéìýýñ ýíý ¿ãýýð ãàð÷èãëàæ íîìä áè÷ñýí äóðñãàëûí ¿ãèéã ººðòºº ýìõòãýí, ñýòãýëäýý òýýí ÿâäàã áîëñîí áèëýý.
No comments:
Post a Comment